Guatamala

Wie we beschermen

De concentratie van landbezit en het gebrek aan erkenning van voorouderlijke landrechten zijn de voornaamste problemen die het leven van de inheemse bevolking in Guatemala beïnvloeden, alsmede de oorzaak van de burgeroorlog. Tegenwoordig brengen organisaties niet alleen de negatieve impact van illegale exploitatie van land en natuurlijke hulpbronnen aan het licht, maar beschermen zij ook de rechten van gemeenschappen aangetast door megaprojecten, zoals mijnbouw, oliewinning en hydro-elektrische projecten.

PBI begeleidt de volgende organisaties en sociale bewegingen in Guatemala:

Coordinadora Central Campesina Ch’orti’ Nuevo Día (CCCND)

CCCND is actief in verschillende gemeentes van het departement Chiquimula, waaronder Jocotán, Chiquimula, Camotán, Olopa en San Juan Ermita. CCCND heeft onder haar leden personen uit 32 verschillende Ch’orti’ gemeenschappen en heeft een politiek systeem dat bestaat uit 16 personen.

Het werk van CCCND focust op thema’s zoals rurale economie, het milieu, grondgebied en hieraan gerelateerde rechten. Tevens biedt CCCND ondersteuning aan gemeenschappen in de claim op hun identiteit als Maya Ch’orti’ en adviseert hen in processen voor erkenning en wettelijke registratie als inheemse gemeenschappen.

PBI begeleidt de CCCND sinds 2009. Verschillende leden zijn slachtoffer geworden van bedreigingen en aanvallen vanwege hun inspanningen voor de gemeenschap, inclusief doodsbedreigingen en intimidaties.

 

Consejo de Pueblos K’iche’s (CPK)

Deze organisatie komt op voor de bescherming van het leven, natuur, aarde en het territorium. De organisatie verdedigt en promoot de collectieve rechten van inheemse bewoners, het recht op leven, het recht op water, land, en meer in het algemeen economische, sociale, culturele en milieurechten, in het specifiek voor de Quiché regio. Analyse, debat, dialoog en consensus zijn instrumenten die CPK gebruikt voor besluitvorming, waarbij de mening van de Quiché gemeenschap voorop staat. PBI begeleidt deze organisatie sinds 2013.

Consejo de Comunidades de Cunén (CCC)

De CCC is een raad van negen microregio’s die zich inzet voor de bescherming van land, natuurlijke hulpbronnen en mensenrechten in de gemeente Cunén in Quiché. Deze bescherming van het land is vooral nodig vanwege megaprojecten, zoals de aanleg van mijnen en hydro-elektrische centrales, in het woongebied van de gemeenschappen. De actieve leden van CCC lopen veiligheidsrisico’s en worden sinds 2010 begeleid door PBI.

Coordinadora Ecuménica y Social por la defensa de la vida en Zacapa y Chiquimula en el Macizo del Merendón

Verschillende gemeenschappen en mensen hebben zich jarenlang ingezet voor de bescherming van het ecosysteem van de Merendón en Granadillas bergen in de departementen Chiquimula en Zacapa. De grootste watervoorraad en natuurlijke diversiteit van de regio zijn hier te vinden. Er wordt gestreden tegen illegale boskap, landverlenging gewijd aan vee, monocultuur en ontbossing. Vanwege deze strijd worden leden bedreigd en geintimideerd.

De organisatie is in juli 2013 in het leven geroepen en sindsdien heeft PBI Guatemala hun activiteiten overzien. In 2016 is PBI begonnen met het begeleiden van deze organisatie.

Comunidades en Resistencia Pacífica de La Puya

Sinds 2010 komt deze organisatie op voor haar landrechten en uit haar ongenoegen over de goudmijn ‘El Tambor’ Progreso VII Derivada. In maart 2012 heeft zij een kampement op de aanvoerweg naar de mijn opgericht, op zo’n 30 kilometer ten noorden van Guatemala Stad, tussen San José del Golfo en San Pedro Ayampuc, die de bouw van een goudmijn moet voorkomen. De lokale bevolking eist een consultatie binnen de gemeenschap, voordat de bouw van de mijn begint. Daarnaast vragen zij om een onafhankelijke studie naar de voorziene impact op het milieu, vanwege zorgen om toegang tot water voor de gemeenschap, vervuiling en schade voor het gehele ecosysteem. In september 2012 reikte de GHRC (Guatemalan Human Rights Commission) aan de gemeenschappen van San Pedro Ayampuc en San José del Golfo de Alice Zachmann Human Rights Defender Award uit.

 

Resistencia Pacífica de La Laguna

Dit vreedzaam verzet in de gemeenschap San Pedro Ayampuc begon in 2014 naar aankleding van een volksraadpleging en richt zich tegen de bouw van een grote energiecentrale in de regio.  De grootste zorgen in deze regio zijn potentiele milieu- en gezondheidsrisico’s, zoals ontbossing, slinkende watervoorraden, milieuverontreiniging door toedoen van schadelijke chemicaliën. In november 2015 is PBI begonnen met het begeleiden hiervan vanwege bedreigingen en aanvallen op leden van dit verzet.

Unión Verapacense de Organizaciones Campesinas (UVOC)

UVOC is een rurale organisatie die voor 98% bestaat uit inheemse leden (Q’eqchi’, Pokomchi’ and Achi.) De organisatie verdedigt en promoot de toegang tot land. Zij adviseert gemeenschappen over de legalisatie van grond en biedt juridische training en steun in het beheer van ontwikkelingsprojecten aan lid-gemeenschappen. De organisatie is vooral actief in de provincies Alta en Baja Verapaz. Al sinds 2005 wordt UVOC door PBI begeleid na bedreigingen, intimidaties, lastercampagnes en criminalisering door bedrijven die in de regio actief zijn.

Bufete Jurídico de Derechos Humanos de Guatemala (BDH)

De Human Rights Law Firm zet zich in voor slachtoffers van mensenrechtenschendingen in Guatemala. Het werk van deze advocaten heeft geleid tot mijlpaal uitspraken die de toegang tot gerechtigheid voor veel slachtoffers, zowel van misdaden tijdens de burgeroorlog als hedendaags misbruik, verbeterd heeft. De advocaten hebben hier een hoge prijs voor moeten betalen nu zij een leven leiden onder constante dreiging.

Asociación de vecinos de Chicoyogüito, Alta Verapaz (AVECHAV)

De organisatie van Chicoyogüito bestaat uit 250 families afkomstig uit de ontwortelde gemeenschap Chicoyogüito in Cobán (Alta Verapaz), die in 1968 werd verwoest door het leger.

De organisatie van Chicoyogüito is één van de aanklagers in de zaak van gedwongen verdwijningen en misdaden tegen de mensenheid in de militaire zone 21 (nu bekend als Creompaz) van Cobán tijdens de burgeroorlog. Als gevolg van hun deelname als getuigen in de Creompaz-zaak, worden overlevenden van de Chicoyogüito-gemeenschap en hun families bedreigd. PBI begon de begeleiding van deze organisatie in 2016 naar aanleiding van het aanvangen van de hoorzittingen en getuigenisverklaringen.

Resistencia Pacífica de las comunidades de Cahabón en Alta Verapaz

Dit vreedzame verzet  bestaat uit 196 gemeenschappen die sinds 2015 zijn georganiseerd rond de verdediging van het grondgebied, met name tegen het opstarten van de hydro-elektrische projecten geïnstalleerd op het stroomgebied van de Cahabón. Het verzet pleit voor de herroeping van de licenties die zijn verleend aan de onderneming die deze projecten exploiteerd omdat deze zijn verkregen zonder een  raadpleging van de naburige gemeenschappen, zoals voorschreven volgen het ILO 169 verdrag.Naar aanleiding van verschillende bedreigingen en aanvallen tegen leden van het verzet en de criminalisatieprocessen tegen hun leiders, begon PBI in juli 2017 met het begeleiden van deze organisatie.

 

Aanwezigheid van PBI in de Peten regio

Hoewel PBI Guatemala geen organisaties begeleid in het departement Peten, reist het team van vrijwilligers elke 6 maanden af naar deze regio om de mensenrechtensituatie in de gaten te houden. Tijdens deze momenten worden er besprekingen georganiseerd rondom de thema’s van megaprojecten, palmolie, vrouwenrechten, militarisering en de zogeheten beschermde gebieden.